یکی از بازیهایی که همیشه منو در موقعیت هایی که شرایط برای هیچ بازی دیگه ای مناسب نیست نجات میده، بازی liar’s dice  هِ ، که من تصمیم گرفتم به صورت ساده “دروغگو” ترجمه اش کنم. هرچند ممکنه اسم این بازی رو نشنیده باشید یا حتی اونو بازی نکرده باشید، احتمالن باید این بازی رو یادتون بیاد، اگه فیلمهای دزدان دریایی کاراییب رو دیده باشید. در قسمت دوم این فیلمها، ویل، دیوی جونز رو به یه بازی دعوت میکنه و بر روی گذروندن بقیه عمرش در کشتی شرط بندی میکنه. بازی با تعدادی تاس و لیوان انجام میشه. بعد میفهمیم که ویل از این بازی برای پیدا کردن محل کلید صندوقچه استفاده کرده. این بازی همون بازی دروغگوست که تو این نوشته درباره اش صحبت میکنیم.

قبل از توضیح دادن بازی، بذارین اول یه کم ازش تعریف کنم که با علاقه بیشتری بقیه مطلب رو بخونید. یه خصوصیت مهم این بازی اینه که میتونید خیلی راحت و با هزینه خیلی کمی تهیه اش کنید. من خودم تا به حال بیشتر از ده بار این بازی رو با هزینه زیر سه، چهار هزارتومان تهیه کردم و به دوستام هدیه دادم. دیگه اینکه بازی برای طیف خیلی زیادی از انواع بازیکن ها جذابه. زمان و فضای زیادی برای بازی کردن احتیاج نداره، خیلی مفرح و پرهیجانه، و قوانین ساده ای داره. خب بقیه تعریف ها رو میذارم برای انتهای بحث، بریم سر توضیح بازی دروغگو:

بازی دروغگو برای 2 تا 6 نفر بازیکن مناسبه. هرچند از نظر قوانین مشکلی در تعداد بیشتر از 6 نفر بازیکن نیست، ولی ممکنه ابتدای بازی رو خسته کننده کنه. هر بازیکن در ابتدای بازی 5 عدد تاس و یک وسیله مثل لیوان برای ریختن و پنهان کردن تاسها داره. پس مثلن برای 4 بازیکن به 20 عدد تاس احتیاج دارین. خب حالا میخوایم بازی رو شروع کنیم، هر بازیکن 5 تا تاسشو توی لیوان میچرخونه و بعد لیوان رو وارونه روی میز میذاره تا تاسها روی میز ریخته بشن و لیوان هم روشون قرار بگیره. بعد هر نفر به طوری که بازیکن دیگه ای نبینه، تاسهای خودشو نگاه میکنه. حالا میشه دور اول بازی رو شروع کرد. برای شروع، نفر اول دو تا عدد میگه، به این صورت که مثلن میگه: پنج تا سه. این در حقیقت یه ادعاست. نفر اول داره ادعا میکنه که حداقل پنج تا تاس از بین کل تاسها (که در شروع 20 تا بود) عدد سه هستن. نفر بعد که سمت چپ نفر اول نشسته حالا دوتا انتخاب داره. یا میتونه ادعا رو افزایش بده، و یا میتونه ادعا رو رد کنه. بعدن توضیح میدم که ادعا رو چطور افزایش میدن. اگه نفر بعد ادعا رو افزایش بده، نوبت نفر بعد از اون میشه که دوباره ادعا رو افزایش بده یا اونو رد کنه. افزایش ادعاها همینطور ادامه پیدا میکنه تا اینکه یه نفر بالاخره یه ادعا رو رد کنه. فرض کنین بعد از اینکه یه نفر ادعا میکنه : هشت تا چهار، نفر بعد ادعا رو رد میکنه و میگه “نیست”. حالا تمام بازیکن ها لیوان هاشون رو برمیدارن و تعداد چهارها رو میشمارن. اگه هشت تا چهار یا بیشتر بود، نفری که ادعا رو “رد” کرده باخته. اگه کمتر از هشت تا تاس با شماره چهار وجود داشت نفری که ادعا کرده بود باخته. در هر صورت کسی که باخته یکی از تاسهاشو از دست میده. بعد دور جدید شروع میشه، همه تاسهاشون رو دوباره تو لیوان میچرخونن و کسی که تو دور قبل برده بود، دور جدید رو شروع میکنه. بازی ادامه پیدا میکنه تا اینکه تنها یک نفر با تاس در بازی بمونه که برنده بازی خواهد بود. و اما جزییات بازی:

موقع شمردن تاسها، تاسهایی که شماره “یک” داشته باشن به جای هر شماره ای شمرده میشن. پس مثلن وقتی میخواین تعداد چهارها رو بشمارین، تعداد “چهار”ها و “یک”ها رو میشمرین.

بالا بردن ادعا به این صورته که شما باید حداقل یکی از دو عدد گفته شده رو افزایش بدین و عدد اول رو نمیتونید کاهش بدید. مثلن بعد از اینکه یه نفر ادعا کرد هشت تا چهار، نفر بعد میتونه ادعا کنه هشت تا پنج، یا هشت تا شش، یا نه تا سه، یا … ولی نمیتونه ادعا کنه هشت تا سه، یا هفت تا پنج.

موقع ادعا کردن، در مورد تعداد “یک” ها ادعا انجام نمیشه. مثلن کسی نمیگه پنج تا یک. چون همون طور که گفتم “یک” به جای هر عددی شمرده میشه.

خوب، فکر نمیکنم چیزی از قوانین بازی جا مونده باشه. از خصوصیات خوب این بازی اینه که ترکیب مناسبی از شانس و تبحر درش تاثیر داره. برای همین هم برای تازه واردها و هم کارکشته ها جذابه. بلوف، ریسک، تلاش برای نتیجه گیری از ادعای بقیه در مورد تاسهایی که دارن، همه نقش مهمی در بازی دارن که بعد از کمی بازی کردن دستتون میاد. از نکات خیلی خوب بازی اینه که بازی همینطور که به سمت پایان میره به هیجانش اضافه میشه. انتهای هر بازی رو که بین دو نفر آخره، معمولن همه با نفس حبس شده دنبال میکنن.

برای تهیه بازی همون طور که گفتم تهیه تعداد مناسبی تاس (30 تا برای 6 نفر) و چند ظرف شبیه لیوان کافیه. من تو اسباب بازی فروشی گلدونه نزدیک میدون کاج یه نوع تاسهای رنگی کوچیک پیدا کرده بودم که بازی رو از نظر بصری هم خیلی قشنگ میکرد. نمیدونم الان هم داره یا نه، ولی همونجا تاسهای معمولی ارزون هم داشت. فکر میکنم الان تو اکثر اسباب بازی فروشیهای کانون یا جاهای مشابه هم بتونید تاس تهیه کنید.